Thương mại điện tử là gì? Liệu bạn đã hiểu rõ các khái niệm của TMĐT? Hãy cùng tìm hiểu tổng quan là gì cũng như toàn bộ xu hướng của TMĐT trong tương lai nhé!
1. Thương mại điện tử là gì?
Thương mại điện tử, hay còn gọi là e-commerce, e-comm hay EC, là sự mua bán sản phẩm hay dịch vụ trên các hệ thống điện tử như Internet và các mạng máy tính.
Theo Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), “Thương mại điện tử bao gồm việc sản xuất, quảng cáo, bán hàng và phân phối sản phẩm được mua bán và thanh toán trên mạng Internet, nhưng được giao nhận một cách hữu hình, cả các sản phẩm giao nhận cũng như những thông tin số hoá thông qua mạng Internet”.
2. Các hình thức của Thương mại điện tử là gì?
Tổng quan về thương mại điện tử, có lẽ hầu hết mọi người đều nghĩ nó chỉ là hình thức mua bán hàng hóa qua mạng internet.
Tuy nhiên, thị trường thương mại điện tử cũng được phân thành các hình thức khác nhau phụ thuộc vào đối tượng tham gia. Có 6 loại hình thương mại điện tử cơ bản: Doanh nghiệp với Doanh nghiệp (B2B), Doanh nghiệp với Khách hàng (B2C), Khách hàng với Khách hàng (C2C), Khách hàng với Doanh nghiệp (C2B), Doanh nghiệp với chính phủ (B2A), Khách hàng với Chính phủ (C2A).
2.1. Doanh nghiệp với Doanh nghiệp (B2B)
Thương mại điện tử B2B đề cập đến tất cả các giao dịch điện tử của hàng hóa được thực hiện giữa hai công ty. Loại thương mại điện tử này thường giải thích mối quan hệ giữa các nhà sản xuất sản phẩm và nhà phân phối sản phẩm đến tay người tiêu dùng.
2.2. Doanh nghiệp với Khách hàng (B2C)
Đây là hình thức thương mại điện tử phổ biến nhất, thể hiện mối quan hệ mua bán giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng. Mua sắm dưới dạng thương mại điện tử giúp người dùng dễ dàng so sánh giá cũng như xem phản hồi nhận xét của những người dùng trước. Đối với công ty, nó cho phép họ hiểu biết hơn về khách hàng trên góc độ cá nhân.
2.3. Khách hàng với Khách hàng (C2C)
Loại thương mại điện tử này bao gồm tất cả các giao dịch điện tử diễn ra giữa người tiêu dùng. Các giao dịch này thường được thực hiện thông qua việc sử dụng các mạng xã hội cá nhân như facebook, instagram và các trang web sàn thương mại điện tử như tiki, shopee.
2.4. Khách hàng với Doanh nghiệp (C2B)
Thương mại điện tử C2B diễn ra khi người tiêu dùng cung cấp dịch vụ hoặc sản phẩm của họ cho các công ty mua hàng. Ví dụ như một nhà thiết kế đồ họa chỉnh logo cho một công ty hoặc một nhiếp ảnh gia chụp ảnh cho một trang web thương mại điện tử.
2.5. Doanh nghiệp với chính phủ (B2A)
Hình thức thương mại điện tử này đề cập đến tất cả các giao dịch giữa các công ty và khu vực hành chính công. Loại hình này liên quan đến nhiều dịch vụ, đặc biệt có thể kể đến như an sinh xã hội, việc làm và các văn bản pháp lý.
2.6. Khách hàng với Chính phủ (C2A)
Một hình thức phổ biến khác là thương mại điện tử C2A, bao gồm tất cả các giao dịch điện tử giữa các cá nhân và khu vực hành chính công. Ví dụ điển hình là việc khai và nộp thuế thông qua cổng thông tin điện tử của Cơ quan thuế.
3. Các chức năng cơ bản của thương mại điện tử là gì?
Thương mại điện tử có rất nhiều tính năng khác nhau tuỳ theo loại nền tảng TMĐT sử dụng để xây dựng. Ví dụ như Shopify, Magento, WooCommerce,… là các nền tảng TMĐT phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, không phải nền tảng nào cũng đem lại trải nghiệm và chức năng giống nhau.
Lấy Magento, một nền tảng có đầy đủ chức năng và là đối thủ nặng ký nhất trong tất cả các nền tảng trên làm ví dụ. Magento sở hữu các tính năng sau, cũng như là các tính năng thiết yêu cần thiết của một nền tảng:
- Quản lý sản phẩm.
- Quản lý tài khoản người dùng/ đối tác bán hàng.
- Thống kê/ dự báo doanh số và doanh thu bán hàng.
- Liên kết các cổng thanh toán.
- Quản lý kho hàng.
- Quản lý nhóm sản phẩm.
- Hệ thống Marketing (voucher/code giảm giá, email marketing, SEO,…)
- Dịch vụ chăm sóc/ hỗ trợ khách hàng.
- Hỗ trợ đa ngôn ngữ/ đa đơn vị tiền tệ.
- Khả năng tích hợp với bất kỳ phần mềm thứ 3 nào (một tích năng hiếm có trên các nền tảng khác)
- Tính năng thêm vào giỏ hàng.
4. Xu hướng toàn cầu của Thương mại điện tử
Sự cạnh tranh trong lĩnh vực thương mại điện tử đang ngày càng tăng lên, do vậy, nắm bắt xu hướng toàn cầu để không bị tụt lại phía sau là điều tối quan trọng trong kinh doanh thương mại điện tử.
Có 10 xu hướng cơ bản được dự đoán sẽ định hình nền thương mại điện tử trong năm 2021 cũng như những năm tới.
4.1. Sự tăng trưởng không điểm dừng của bán hàng trực tuyến (online)
Bán hàng trên nền tảng thương mại điện tử có sự phát triển liên tục và mua sắm trực tuyến là một trong những hoạt động trực tuyến phổ biến nhất những năm gần đây. Doanh số bán hàng trực tuyến dự kiến sẽ tăng từ 1,3 nghìn tỷ trong năm 2014 lên 4,5 nghìn tỷ vào năm 2021 (theo Statista, 2019). Tăng trưởng gấp ba lần trong 7 năm, đó thực sự là một con số khổng lồ.
4.2. Dịch Covid-19
Không thể phủ nhận, đại dịch Covid -19 là một trong những tác động lớn nhất đến xu hướng thương mại điện tử năm 2020.
Khi chính phủ trên toàn thế giới đóng cửa các cửa hàng và thực hiện giãn cách xã hội trong nhiều tháng để ngăn chặn sự lây lan của coronavirus, hành vi người dân mua sắm trực tuyến trở nên phổ biến hơn bao giờ hết .
Trên thực tế, các nhà phân tích thị trường khẳng định rằng ngành công nghiệp thương mại điện tử sẽ là người hưởng lợi lớn nhất từ đại dịch coronavirus – COVID 19. Tỷ lệ thâm nhập thị trường, hiện ở mức 15%, dự kiến sẽ tăng lên thành 25% vào năm 2025 (theo MarketWatch, 2020). Con số này đánh dấu một sự gia tăng lên đến 67% trong 5 năm.
Ngược lại tác động tích cực của COVID-19 đối với thương mại điện tử, nó đã gây ra tổn thất nặng nề cho các cửa hàng vật lý truyền thống. Và dự là trong 5 năm tới, sẽ có khoảng 100.000 của hàng buộc phải đóng cửa.
4.3. Mua sắm bằng thiết bị di động đang lên ngôi
Sự tăng trưởng của việc mua hàng qua thiết bị di động thực sự gây chú ý. Kể từ năm 2016, doanh số bán hàng qua thiết bị di động tăng 15%. Dự đoán đến cuối năm 2021, con số này sẽ tăng lên thành 73% (theo Statista, 2019). Những con số này cho thấy rằng việc cải thiện trải nghiệm mua hàng thiết bị di động sẽ mở ra nhiều cơ hội phát triển hơn cho các doanh nghiệp.
4.4. Mua sắm bằng lời nói (loa thông minh)
Mua sắm bằng giọng nói đang dần trở nên thân thuộc đối với người dùng Internet. 13% chủ sở hữu loa thông minh của Hoa Kỳ nói rằng họ đã mua hàng bằng giọng nói vào cuối năm 2017. Con số đó được dự đoán sẽ tăng lên 55% vào năm 2022 (theo OC&C Strategy Consultants, 2018). Tổng chi tiêu cho mua sắm bằng giọng nói cũng đã tăng lên ở Anh. Xu hướng thương mại điện tử này đã trở nên phổ biến chủ yếu kể từ năm 2014 khi Amazon ra mắt loa thông minh của họ – Echo. Mặc dù mua sắm bằng giọng nói mới chỉ ở giai đoạn đầu của sự phát triển, nhưng thống kê này cho chúng ta thấy rằng nó sẽ ngày càng trở nên phổ biến hơn trong những năm tới.
4.5. Vai trò ngày càng gia tăng của mạng xã hội
Số lượng người mua sắm trên mạng xã hội ngày càng tăng nhanh.
Phương tiện truyền thông xã hội đã thay đổi cách chúng ta hoạt động hàng ngày, bao gồm cả cách chúng ta mua đồ. Người tiêu dùng ngày càng dành nhiều thời gian trên các nền tảng mạng xã hội như facebook, instagram, hay gần đây nhất là cơn sốt tiktok. Đây thực chất là cơ hội tuyệt vời để các thương hiệu xây dựng chiến lược đánh bóng thương hiệu của mình trên các phương tiện truyền thông xã hội nhằm mục đích tăng điểm tiếp xúc với các đối tượng khách hàng tiềm năng
4.6. Automate Fulfillment – Tự động hóa hoàn tất đơn hàng
Trước sức ép về mong muốn trải nghiệm mua hàng hoàn hảo và tốc độ nhận hàng thần tốc trên các trang TMĐT của khách hàng, nhiều công ty đã chuyển dần sang sử dụng Automated Fulfillment – tự động hóa hoàn tất đơn hàng.
Hình thức này giúp cho doanh nghiệp có thể thực hiện việc giao hàng siêu tốc trong vòng 2h, tăng khả năng xử lý đơn hàng, tối ưu chi phí nhân sự, kho bãi, giảm thiểu rủi ro.
4.7. Khách hàng ngày càng quan tâm đến vấn đề môi trường
Chủ nghĩa tiêu dùng xanh đang gia tăng và các thương hiệu cần phải nắm bắt để hành động. Một nửa số người tiêu dùng nền tảng kỹ thuật số nói rằng mối quan tâm về môi trường ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của họ. Các doanh nghiệp thương mại điện tử nên cố gắng tạo ra các hoạt động sản xuất và phân phối bền vững hơn, đảm bảo từng bước trong quy trình tạo thành sản phẩm công ty mình là thân thiện với môi trường.
4.8. Vai trò của trí tuệ nhân tạo với thương mại điện tử là gì?
Chi tiêu của nhà bán lẻ toàn cầu cho Trí tuệ nhân tạo (AI) vào năm 2022 sẽ đạt 7,3 tỷ đô la mỗi năm, tăng từ con số ước tính 2 tỷ đô la vào năm 2018 (theo BusinessWire, 2018). Điều này diễn khi khi các nhà bán lẻ chuyển mục tiêu tập trung vào việc tăng cá nhân hóa trải nghiệm của khách hàng.
Nghiên cứu cho thấy rằng các nhà bán lẻ sẽ sẵn sàng đầu tư mạnh vào các công cụ giúp họ cải thiện dịch vụ cho khách hàng và mang lại cho họ lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Các công cụ AI này bao gồm từ các nền tảng tiếp thị tự động được trang bị để đưa ra ưu đãi kịp thời, đến các chatbot trả lời thắc mắc của khách hàng ngay lập tức. Các khía cạnh khác mà AI sẽ giúp ích cho các nhà bán lẻ còn có thể là kế hoạch giá và chiết khấu được tối ưu hóa cho AI, hay là dự báo nhu cầu.
4.9. Công nghệ thực tế tăng cường (Augmented Reality – AR) đang thay đổi cách con người mua sắm
Đến năm 2022, hơn 120.000 cửa hàng sẽ sử dụng các công nghệ thực tế tăng cường (AR), mang lại trải nghiệm mua hàng phong phú hơn nhiều cho khách hàng (theo Prnewswire, 2018). Sự áp dụng AR trong lĩnh vực sẽ được thúc đẩy bởi lực lượng lao động bán lẻ và người mua sắm trực tuyến. Một trong những mối quan tâm chính mà mọi người gặp phải khi mua sắm trực tuyến là không thể tận mắt nhìn thấy sản phẩm. Khi đó công nghệ AR sẽ cho phép người mua hàng trực tuyến hình dung rõ hơn các sản phẩm mà họ quan tâm, hoàn hảo giải quyết lo lắng này cho khách hàng
4.10. Cá nhân hóa chính là tương lai
Hơn 50% người mua hàng nói rằng trải nghiệm mua hàng trực tuyến được cá nhân hóa là điều họ rất quan tâm (theo Bazaarvoice, 2018). Thêm vào đó, 74% các nhà tiếp thị (marketers) cũng tin rằng cá nhân hóa có tác động mạnh mẽ và cực kỳ quan trọng trong việc thúc đẩy mối quan hệ giữa khách hàng với một thương hiệu (theo Everthing, 2018).
4.11. Thương mại hình ảnh là quan trọng
Một trong nhiều khó khăn khi điều hành một cửa hàng thương mại điện tử là phải bán sản phẩm của bạn cho người tiêu dùng không có cơ hội tương tác trực tiếp với sản phẩm. Và đó cũng là khi thương mại hình ảnh bước vào cuộc chơi.
Thương mại hình ảnh đưa Marketing đến một cấp độ khác, thay vì chỉ đơn giản là sử dụng ảnh sản phẩm để Marketing doanh nghiệp, nó kết hợp các loại hình ảnh truyền thông khác như nội dung do người tiêu dùng tạo ra, nội dung với mục đích tương tác, video thu hút và như đã đề cập trước đây , hình ảnh thực tế tăng cường.
Thương mại trực quan phát triển tương đối chậm nhưng chắc chắn trở thành một phần không thể thiếu của thương mại điện tử, thể hiện qua sự phát triển của công nghệ deep-learning đằng sau nó. Điều này bao gồm thị trường nhận dạng hình ảnh, được thiết lập để tăng từ 20,19 tỷ đô la năm 2018 lên 81,88 tỷ đô la vào năm 2026 – đánh dấu mức tăng trưởng kép hàng năm là 19,6% (theo MarketWatch, 2020).
5. Tác động của Thương mại điện tử đến thị trường và ngành bán lẻ là gì?
Các nhà kinh tế học đã đưa ra giả thuyết rằng thương mại điện tử sẽ dẫn đến việc cạnh tranh giá cả sản phẩm. Thực vậy, thương mại điện tử giúp người tiêu dùng thu thập nhanh chóng và dễ dàng thông tin đa dạng về sản phẩm, giá cả và người bán. Ngày nay đã xuất hiện nhiều website chuyên cung cấp dịch vụ đánh giá về sản phẩm và nhà cung cấp, so sánh giá cả giữa các website bán hàng. Hơn nữa, người tiêu dùng có thể trực tiếp đưa ra các đánh giá của mình về nhiều khía cạnh liên quan tới giao dịch mua sắm, giúp cho những người khác có nhiều cơ hội chọn lựa sản phẩm phù hợp nhất, hoặc chọn được người bán cung cấp dịch vụ tốt nhất, hoặc mua được sản phẩm với giá rẻ nhất.
Theo nghiên cứu của bốn nhà kinh học tế học tại Đại học Chicago đã cho thấy sự phát triển của hình thức mua sắm trực tuyến đã ảnh hưởng đến cấu trúc trong hai ngành tạo ra sự tăng trưởng đáng kể trong thương mại điện tử là bán sách và đại lý du lịch. Tóm lại, các doanh nghiệp lớn hơn có cơ hội để giảm chi phí so với những doanh nghiệp nhỏ hơn do các doanh nghiệp lớn có lợi thế về quy mô kinh tế và đưa ra mức giá thấp hơn.
6. So sánh thương mại điện tử với thương mại truyền thống
6.1. Thương mại điện tử
Ưu điểm:
- Giảm chi phí sản xuất, chi phí tìm kiếm khách hàng, chi phí bán hàng, chi phí tiếp thị.
- Một nhân viên cùng một lúc có thể giao dịch với nhiều khách hàng.
- Sản phẩm/dịch vụ được giới thiệu trên một Catalogue điện tử phong phú và được cập nhật thường xuyên.
- Giúp người tiêu dùng và doanh nghiệp giảm đáng kể thời gian và chi phí giao dịch. Vì việc nhanh chóng thông tin hàng hóa đến người tiêu dùng (mà không phải qua trung gian) có ý nghĩa sống còn trong cạnh tranh kinh doanh.
- Tạo điều kiện tìm kiếm các bạn hàng mới, cơ hội kinh doanh mới trên bình diện trong nước, khu vực và quốc tế.
- Kích thích sự phát triển của ngành công nghệ thông tin và đóng vai trò ngày càng lớn trong nền kinh tế. Lợi ích này còn có ý nghĩa đặt biệt quan trong đối với các nước đang phát triển, có thể tạo ra một bước nhảy vọt, tiến kịp các nước phát triển trong một thời gian ngắn nhất.
Nhược điểm:
- Có thể gặp vấn đề khả năng tương thích của phần mềm / phần cứng. Ví dụ như phần mềm Thương mại điện tử có thể không tương thích với một vài hệ điều hành hoặc một vài hợp phần.
- Chi phí khởi tạo: Chi phí để tạo / xây dựng ứng dụng Thương mại điện tử có thể rất cao. Có thể bị đình trệ trong việc vận hành hệ thống Thương mại điện tử do lỗi hoặc thiếu sót kinh nghiệm.
- Sự tin tưởng của người dùng: Người dùng có thể không tin tưởng các trang web hoặc người bán vô danh.
- Bảo mật / Riêng tư: Khó mà đảm bảo sự bảo mật và sự riêng tư khi giao dịch trực tuyến.
- Khi mua sắm trực tuyến, bạn không thể chạm hoặc cảm nhận sản phẩm bằng các giác quan trên cơ thể.
6.2. Thương mại truyền thống
Ưu điểm:
- Kênh phân phối truyền thống có số lượng thành viên trong hệ thống nhiều. Trung gian phân phối đa dạng. Giá cả thường rẻ hơn các showroom, kênh phân phối hiện đại.
- Kênh phân phối hiện đại: nhà sản xuất có thể quản lý trực tiếp. Dễ dàng tiếp cận với người tiêu dùng. Có hệ thống bán lẻ lớn và có thương hiệu.
Nhược điểm:
- Người mua phải bỏ nhiều thời gian cũng như công sức trong quá trình đi đến các hàng để chọn lựa và so sánh giá.
- Việc mua bán bị giới hạn trong một phạm vi nhất định.
- Khó kiểm soát về giá cả trên thị trường.
Kết luận
Chắc hẳn bài viết đã giúp bạn có một cái nhìn sâu hơn về thương mại điện tử hiện nay như định nghĩa, chức năng, xu hương tương lai cũng như ưu nhược điểm của thương mại điện tử.
——–
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬN TẢI QUỐC TẾ VELOG
ĐỊA CHỈ: 19 NGUYỄN TRÃI, P. KHƯƠNG TRUNG, Q.THANH XUÂN, TP.HÀ NỘI